Ezagutzaren dinamika Ikas Komunitateetan
Tantak 27(2) : 75-98 (2015)
Abstract
[EUS] Laurogeita hamarreko hamarkadan, Eusko Jaurlaritzako Berriztapen Pedagogikoaren Zuzendaritzak eta Bartzelonako Unibertsitateko CREA (Gizarte eta Heziketarako Ikerkuntza Zentroa) ikerkuntza-taldeak Ikas Komunitateen proiektua jarri zuten martxan, elkarlanean, Euskal Autonomia Erkidegoko lau zentrotan. Zentro horiek hezkuntza-proiektu berri bat abiatzeko bidea ematen dute; izan ere, porrot akademiko handia izatearren hautatu dira, ikasle-taldeen aniztasunaren egoerari heltzeko arazo ugari dituztelako edota dauden lekuetan gizarte-bazterkeriarekin loturiko arazo anitz daudelako. Aldi berean, proiektuak eraldaketa proposatzen du, bai eskolarena, baita inguruarena ere, eta, horretarako, eskolako partaide guztiak hartzen ditu kontuan. Emaitza onak ikusi ostean, eta, hezkuntza-berriztapenaren alorrean lehentasuna izanik, ekimena zabaltzen hasi zen hastapeneko zentroez bestelako ezaugarri sozioedukatiboak dituzten eskoletara ere. Esperientzia berritzaile horiek aurrera eramateko gogo handiz agertu ziren, baita ere, «praktika on»en paradigma ez zirenak, eta, emaitzei begiratzen badiegu, dirudienez, etekin onak lortzen ari dira zentroetan. Ikas Komunitateen proiektuak berekin daraman gaitasun eraldatzaileak egokitzeko berezko ahala erakusten du. Egokitzapen horretan, eskolaren —inguruarekin batera— eta proiektuaren arteko sinbiosia lortzen da, hezkuntzako arrakasta- ekintzak sustatuz. [ES] Las experiencias que se han venido desarrollando en las Comunidades de Aprendizaje de la Comunidad Autónoma Vasca ofrecen una buena muestra de las diversas prácticas que promueven la cooperación e impulsan el aprendizaje. A través de este análisis cualitativo se describe, desde el paradigma de las comunidades de prácticas de las organizaciones, la dinámica de conocimiento de las Comunidades de Aprendizaje. En el análisis se han interpretado los procesos de construcción del conocimiento, partiendo para ello de la observación de sucesos y acciones cotidianas en los centros educativos. Los resultados se distribuyen en dos ámbitos: en primer lugar, las redes de comunicación y los contenidos de aprendizaje y, en segundo lugar, los movimientos de transformación del conocimiento y de los procesos individuales a colectivos. [EN] The experiments carried out in the Learning Communities of the Basque Autonomous Community reveal a variety of practices that permit fostering the creation of training and learning processes based on shared action. By conducting a qualitative study, we aim to describe
the knowledge dynamics in the Learning Communities. Based on the direct observation of the realities and actions that take place
every day in schools, the analyses attempt to interpret the knowledge
building processes from the point of view of the practice communities
in the organisations that learn. The results can be classified into two
broad groups: learning objects and communicative networks; and the
transfer and conversion of knowledge between individual and collective
states. In the conclusions, it is exposed how the studied knowledge
dynamics happens in the Practice Community. In addition, it is explained
the implications these movements of knowledge transformations
have upon the learning and teaching methodology. [FR] Les expériences acquises dans les Communautés d’Apprentissage de la Communauté Autonome Basque montrent la variété de pratiques qui permettent et favorisent la création d’actions de formation et d’apprentissage basées sur l’action partagée. À travers une étude qualitative, l’objectif consiste à décrire la dynamique de la connaissance dans les Communautés d’Apprentissage. En partant de l’observation relative à la présence des réalités et actions quotidiennes des Centres
éducatifs, les analyses essaient d’interpréter les processus de construction de la connaissance depuis le paradigme des communautés de pratiques des organisations apprenantes. Les résultats se regroupent autour de deux axes: premièrement, les objets d’apprentissage et les réseaux de communication et, deuxièmement, les mouvements et
processus de conversion des connaissances entre des stades individuels et collectifs. La conclusion offre un résumé des dynamiques de connaissances engendrées par les pratiques communautaires dans les
communautés d’apprentissage. De plus, l’implication de ces mouvements de restructuration des connaissances dans la méthodologie d’enseignement et d’apprentissage est mise en évidence.