Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak

Manterola Agirre, Julen

dc.contributor.advisor	Lakarra Andrinua, Joseba Andoni
dc.contributor.author	Manterola Agirre, Julen
dc.contributor.other	Lingüistica y Estudios Vascos;;Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak	es
dc.date.accessioned	2015-10-13T12:52:18Z
dc.date.available	2015-10-13T12:52:18Z
dc.date.issued	2015-06-19
dc.date.submitted	2015-06-19
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/10810/15848
dc.description	803 p	es
dc.description.abstract	Euskal artikuluaren bilakaeraren analisi diakroniko bat egin dut. Horren barrenean, deklinabide mugatuaren berreraiketa morfologikoa egin dut, batetik, eta artikuluaren erabileraren deskripzio historiko bat, bestetik.Artikuluak D-elementu gisa sailkatu ditut, erakusleen gramatikalizazioaren azalpen estandarren barrenean; -a artikulu prototipikoaz landa, erakusleetatik datozen beste artikulu batzuk identifikatu ditut horrela. Analisi modu honek azalbide bakarraren pean ezarri ditu deklinabide mugatuaren berreraiketan zeuden hainbat arazo.Berreraiketa morfologiko horretarako, Erdi Aroko datuen arakatze sistematikoa egin dut. Datu horiek osatu dute berreraiketa proposamenaren oinarri enpirikoa; bertan aurkitu ditut D-elementuen aldaerarik arkaikoenak.Artikuluaren erabileraren deskripzio historikorako, XVI. mendeko testuetako datuak erauzi ditut. Testuinguru sintaktikoen arabera analizatu dut artikuluaren erabilera: bokatiboak, perpaus existentzialak, perpaus predikatiboak eta subjektuak. Sintagmen funtzioaren eta beren markatze morfologikoari dagozkion zenbait korrelazio azaleratu ditut horrela.Datu historiko horien argitara, artikuluaren erabilera zabalduaz eman izan den azalpen diakroniko bat neurtu dut. Numero morfologikoaren araberako artikuluaren zabaltzearen hipotesia zalantzan jarri dut, eta sintagmen erreferentzialtasunari edo izaera semantikoari dagozkien azalpenak bilatu. Honek analisi sinkronikoetarako izan litzakeen ondorioak ere aztertu ditut.Berreraiketa morfologikoaren beste zenbait zehar ondorio ere garatu ditut: (1) deklinabide mugatuaren bilakaera diakronikoak hizkuntzaren izaera eranslearen aurka egin duela proposatu dut. (2) Erakutsi dut euskara ez dela ergatibitate orokorreko hizkuntza bat, eta numero morfologikoaren araberako erdibitzea duela. (3) Hasperenak Nafarroan XVII. mendera arte iraun zuela proposatu dut, erakusleetan bederen.Ororen buru, artikuluen eta erakusleen berreraiketa bata bestearen menpe egitearen onurak erakutsi ditu tesi honek.	es
dc.language.iso	eus	es
dc.rights	info:eu-repo/semantics/openAccess	es
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	historical linguistics	es
dc.subject	lingüística histórica	es
dc.title	Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak	es
dc.title.alternative	Towards a history of Basque morphology: articles and demonstratives	es
dc.type	info:eu-repo/semantics/doctoralThesis	es
dc.rights.holder	(cc)2015 Julen Manterola (cc by-nc-nd 4.0)
dc.identifier.studentID	267282	es
dc.identifier.projectID	10462	es
dc.departamentoes	Lingüística y estudios vascos	es_ES
dc.departamentoeu	Hizkuntzalaritza eta euskal ikasketak	es_ES