Saiakera euskal itzulpengintzan: erradiografia bat

Abstract

Gradu Amaierako Lan honetan, euskal itzulpengintzan saiakerak egin duen ibilbidea aztertu dugu. Izenburuak dioen moduan, jardun horren erradiografia osatu dugu, lehen itzulpena argitaratu zenetik gaur egunera arte. Erradiografia hori osatzeko, hainbat parametro zehaztu ditugu eta horretarako erreferente izan ditugu Manu Lopez Gaseniren (2009) Euskal itzulpenen azterketa eta inbentarioa (1976-2008) ikerketa eta Iñigo Satrustegiren Gradu Amaierako Lana (2019). Lan horiek izan ditugu abiapuntutzat garai horretako euskal itzulpengintza osoa aztertu dutelako. Saiakera itzulpena ere sistema horren parte denez, lotura zuzena du haien azterketarekin. Ildo horri jarraituz, aztergai izan ditugu argitaratu den lanen kopurua, jatorrizko hizkuntzak, jatorrizko herrialdeak, jatorrizko testuen garaiak, egileak eta itzultzaileak. Haratago joanda, egileak eta itzultzaileak genero faktorearen arabera ere aztertu ditugu. Gainera, jarduna bere osotasunean aztertzeaz gain, sakonago ikertu ditugu Pentsamenduaren Klasikoak bilduma, gainerako bilduma handiak eta bilduma horietatik kanpo egin diren argitalpenak. Horrela, erradiografia osoa izateaz gain, kasu bakoitzaren erradiografia xehea ere egin ahal izan dugu. Metodologia kuantitatiboa erabili dugu lanerako eta Nor da Nor datu-basea izan da gure iturri nagusia. Bertatik datuak bildu eta behin betiko zerrenda osatu dugu. Ondoren, datu horiek parametro ezberdinen arabera sailkatu ditugu. Aurretik aipaturiko parametroak izan dira horiek. Parametro horietatik jatorrizko hizkuntzak, herrialdeak eta garaiak Gaseniren eta Satrustegiren lanekin alderatu ditugu, kontrastatu ahal izateko ea sistema osoan ematen diren joerak mantentzen diren saiakera itzulpenean. Gainerako parametroak zehatzagoak direnez, bere horretan aztertu ditugu. Parametro guztiak aztertzerako orduan, datuek ematen diguten informazioaren analisia egin dugu, eta hortik atera ditugun ondorioak azaldu ditugu amaieran. Horrela, saiakera itzulpenaren erradiografia osatua lortu dugu.