Mikoletaren 1653ko elkarrizketa itzulien espainolezko jatorrizkoez, eta haien (in)dependentzia mailaz jatorrizko hizkuntzaren aldean

Abstract

Once established that the Mikoleta’s manuscript we know is from the hands of Mr.Sainthill (Hidalgo to appear a; Ibarra and Hidalgo 2020 [2022]), the aim of the research work shown in the article has been to establish as accurately as possible the original text of the translated dialogues of Mikoleta, so that we could reflect in detail on the reliability and value of the language of the trans- lation as evidence of the language of the time and place (Hidalgo to appear b). And for that, first, we compared Mikoleta’s Spanish manuscript with its possible sources, specifying their differences, and especially emphasizing the influence of these differences on the Basque translation. Secondly, we compared the similarities and significant differences between the Basque text and the possible Span- ish original, to get a clearer idea of the translation models and procedures used by Mikoleta, and thus of the level of fidelity, dependence, flexibility, freedom of the target language outcome compared to the source language texts.; Behin finkatuta ezagutzen dugun Mikoletaren eskuizkribua Sainthill jaunaren eskukoa dela (Hidalgo argitaratzeko a; Ibarra and Hidalgo 2020), artikuluan erakutsitako ikerketa lanaren helburu izan da ahalik eta zehatzen finkatzea Mikoletak itzulitako elkarrizketen jatorrizko testua, ondoren xehe hausnartu ahal izateko hauen itzulpen hizkeraren fidagarritasunaz eta balioaz garaiko eta inguruko hizkeraren lekuko gisa (Hidalgo argitaratzeko b). Horretarako, lehenik, elkarrekin konparatuz Mikoletarenetiko espainolezko eskuizkribua honen aukerako iturriekin, zehaztuz hauekiko aldeak, eta bereziki azpimarratuz aldeok bide duten eragina euskarazko itzulpenean. Bigarrenik, elkarrekin parekatuz euskarazko testuaren eta balizko espainolezko jatorrizkoaren hainbat parekotasun eta alde nabarmen, ideia argiagoa egiteko Mikoletak erabilitako itzulpen eredu eta prozedurez, eta hala, xede hizkuntzako emaitzaren fideltasun, mendekotasun, malgutasun, askatasun mailaz, sorburu hizkuntzako testuen aldean.