Fisioterapiaren oinarriak irakasgaiaren termino-zerrenda eleaniztuna eta terminologiaren azterketa

Abstract

[EU] Aurkezten den lan hau Garaterm izeneko proiektuaren eta lan-ingurunearen barruan kokatzen den Terminologia Sareak Ehunduz (TSE) izeneko programaren metodologian oinarritzen da. UPV/EHUko Medikuntza eta Erizaintza fakultatean Fisioterapia Graduan irakasten den Fisioterapiaren oinarriak izeneko irakasgaiko terminologia jaso eta deskribatzen da. Irakasgaiko materiala erabiliz, termino erreal eta espezializatuen glosategi eleaniztun bat egin da. Lanaren helburu nagusiak dira terminologia errealetik abiatuta glosategi eleaniztun bat egitea, euskararen normalizazio bidean ekarpen bat egitea, adituen arteko komunikazio bideak erraztea eta ikasleei laguntza eskaintzea euskaraz ikasteko. Bigarren mailako helburu bezala termino hauen analisi linguisikoa egin da, arlo akademikoan egunerokotasunean erabiltzen den euskarazko terminologiaren espezializazio-maila eta konplexutasuna identifikatzeko. Euskara normalizazio bidean dagoen hizkuntza da; hau da, hainbat arlotan garatzeko beharra dago oraindik. Arlo hauetariko bat akademikoa izan daiteke, eta lan honen bidez ekarpen bat egitea bilatzen da prozesu honetan, terminologia espezializatuaren glosategi eleaniztun bat eginez. Horretarako, Terminologia Zerbitzurako Online Sistema (TZOS) izeneko sareko datu-basera igoko da, nahi duen guztiak kontsultatu ahal izateko. Goian aipatu bezala, TSE programaren metodologia erabili da, behetik gorakoa, arlo akademikoaren egunerokotasunean erabiltzen den terminologiatik abiatzen baita. Hasteko, Fisioterapiaren oinarriak izeneko irakasgaiko apunteak igo dira Garaterm lan-ingurunera. Ondoren, Erauzterm termino-erauzle erdi-automatikoaren bidez (1) terminologiaren erauzketa egin da automatikoki. Tresna horrek ematen dituen emaitzak egiaztatzeko, adituak (kasu honetan, ikasleak) eskuz egiaztatu ditu euskarazko termino guztiak. Fase horretan bigarren aukeraketa bat egin da, akats ortografikoak zuzendu eta errepikatuta zeudenak ezabatzeko; behin hori eginda, glosategia sortu da, eleaniztuna (euskara, gaztelania eta ingelesa) eta termino aldakiak ere jaso dira (hau da, kontzeptu bera erabiltzeko detektatu diren denominazio ezberdinak). Bukatzeko, azterketa linguistikoa egin da, TZOS plataformara igo baino lehen. Lanaren ekarpena balioztatzeko, hainbat hiztegiekin 2 egin da erkaketa, ikusteko glosategian jasotako terminoetatik zenbat dauden eta ez dauden jasota eskura ditugun baliabide espezializatuetan: Euskalterm, TZOS, Elhuyar ZT hiztegia, Erizaintza hiztegia, Matematika hiztegia eta Geologia hiztegia. Prozesu guzti horretan ikasleak GrAL honen zuzendariaren laguntza izan du. Balidazio guztien ostean, 451 terminoko glosategi eleaniztuna sortu da. Gehienak hitz bakarrekoak dira (% 65). Beste hiztegiekin erkaketari dagokionez, terminobateragarritasun gehien izan dituen baliabidea Euskalterm datu-base terminologikoa izan da (% 49). Konparazio honen beste puntu esanguratsua TZOS datu-basearekin dauden bateragarritasunak aztertzea da, azken batean lan hau sareko datu-base honetara igoko baita; kasu honetan, terminoen % 40ko kointzidentzia egon da. Horrez gain, hiztegi bakoitzean agertzen diren terminoak aztertzerakoan, ikus daiteke gehienak osasun zientzien alorrean koka daitezkela. Horrek logikoa dirudi, Fisioterapia Gradua osasun arloan kokatzen baita. Glosategi hau TZOS plataformara igoko denez, aditu eta ikasleek nahi dutenean erabili ahalko dute, eta horrela haien arteko komunikazio sareak erraztuko dira. Gainera, lanaren ekarpena handia dela esan dezakegu, terminoen % 40 soilik dagoelako ikusgai datu-base honetan. Bukatzeko, etorkizunean interesgarria izango litzateke mota hauetako lanetako terminologia hiztegietan islatzea, edo behintzat aintzat hartzea terminoen inguruan erabakiak hartzeko orduan.