Erdi Aroko antzerkia

Abstract

Gaur egun Erdi Aroko antzerkia interesa sortu duen arloa dugu. Lehenik, gaiaren inguruan aurkikuntzak egin direlako eta bigarrenik, Ariane Mnouchkin bezalako antzezkizun zuzendariek Erdi Aroko antzerkiaren ezaugarriak izan dituztelako bere antzezpenen oinarri. Horrela, hain urrun geratzen zitzaigun errealitate batek berriz ere bere lekua topatu du gaur egungo ikerketetan.

Hala ere, esan daiteke, antzerkigintza garaikidearekin alderatuz gero Erdi Aroko antzerkigintzak ez duela oinarri teoriko, estetiko edo eraikuntza zehatzik izango. Eta hori dela eta, lanean zenbaitetan aipatuko den gure begirada garaikidea, Erdi Aroko antzerkiaren berezitasunak eta garaiko iturri falta dela medio zaila izango da honako analisi hau borobiltzea.

Lanean zehar beraz, Erdi Aroko antzerkigintzak ikerlariengan sorturiko desadostasunak jorratuko dira. Izan ere, ikerlari batzuentzat antzerki izaera izango duen oro ezingo da antzerki moduan aintzat hartu. Beraz, desadostasun hauen aurreran eta kontuan izanik Erdi Aroko antzerkiaren mugak lausoak direla, aldi honetan gauzatuko diren hiru antzerkigintza formak landuko ditut: entretenimenduzko antzerkia, onbidezko antzerkia eta antzerki zibila.

Entretenimenduzko antzerkian juglare eta festa herrikoiak izango dira landuak, garai honetako gizartean barneratuenak egongo diren formak izanik. Onbidezko antzerkian berriz, eliza katolikoak bultzatutako eta juglarei esker garatutako antzerki baten garapena ikusi ahalko da. Lehenengo forma dramatikotik (Quem quaeritisetik) gerora gauzatuko diren misterioak landuz. Amaitzeko, XV. mende amaieran antzerkiak beste norabide bat hartuko du, antzerki zibila. Honako honetan, garaiko errege-erreginen eta jende garrantzitsuenen omenetan eginiko festak sartuko lirateke.

Erdi aroko antzerkiaren esparru guztiak landu ostean beraz, Santa Apoloniaren martirioaren miniatura eta Elxeko misterioaren bidez, antzerkigintzan gehiago barneratuko gara. Erdi Aroko antzerkiaren bi erakusle hauen bidez, aurretik aipaturiko oinarri teoriko, estetiko eta eraikuntza zehatz baten erabileraren ukaketaren adibide bisual batzuk izango ditugu. Aurretik esaniko guztiaren frogaketa izateaz gain, Erdi Aroko antzerkigintza bezalako gai berezi hau hobeto ulertarazteko balioko digu.